Een eeuwig opnieuw beginnen | Rudi van Dantzig

een persoonlijke zoektocht naar Sonia Gaskell

Rudi van Dantzig (1933 - 2012) liet na zijn overlijden een min of meer voltooid manuscript achter over de legendarische balletpedagoog en choreograaf Sonia Gaskell (1907-1974), met de toevoeging op het titelblad: Een zoektocht. De geboren Russische Gaskell, die van onschatbare waarde is geweest voor de ontwikkeling van de dans in Nederland, werd vereerd en verguisd. Er werd veel goeds én veel onwaars over haar geschreven. Van Dantzig schreef een ooggetuigenverslag van zijn 17e jaar tot haar dood, waarin hij een verering laat zien die bij tijden kon omslaan in afkeer. Hij werkte, zwoegde - het viel hem onverwacht zwaar - de laatste jaren van zijn leven aan dit boek, in een poging het raadsel Sonia Gaskell te doorgronden. Zijn diepe liefde en bewondering voor haar, én zijn immense passie voor de dans, geven een schitterend inzicht in de geschiedenis van de dans in Nederland, vol humor en poëzie. Rudi van Dantzigs laatste boek verscheen in 2013 onder de titel Herinneringen aan Sonia Gaskell (Arbeiderspers). De behoefte aan een uitgave die zo dicht mogelijk bij het oorspronkelijke manuscript bleef, zo dicht mogelijk bij de bedoelingen van de auteur, en onder zijn zelf gekozen titel, heeft geleid tot deze sterk gewijzigde heruitgave onder redactie van Arjan Peters.

Recensie(s)

Danspedagoge Sonia Gaskell stond een halve eeuw geleden als stuwende kracht aan de wieg van de Nederlandse danstraditie. De totstandkoming van deze uitgave kent een hele eigen dynamiek. De auteur kreeg een paar jaar voor zijn overlijden in 2012 last van dementie. Zijn boek was toen nog niet af. De redacteur van de eerste uitgave, verschenen in 2013 onder de titel "Herinneringen aan Sonja Gaskell'*, had ruim een kwart van de oorspronkelijke tekst geschrapt om meer de nadruk te leggen op de vaak gespannen persoonlijke verhouding tussen Gaskell en haar talentvolle leerling Van Dantzig. Een uitgebreide verantwoording ontbreekt bij deze sterk gewijzigde en voltooide uitgave, behalve de intentie die we op de omslag tegenkomen nauwer aan te willen sluiten bij het oorspronkelijke manuscript. Zijn vaak veel behoedzamere manier van schrijven is hier conform het manuscript in ere hersteld. Uit zijn relaas spreekt vooral bewondering voor haar verrichtingen. Hij portretteert daarbij ook zichzelf tegen de achtergrond van de rommelige ontstaansgeschiedenis van de danskunst in Nederland. Met zwart-witfoto's, uitgebreide inhoudsopgave, zonder register. Een belangrijk document voor de geschiedenis van de Nederlandse danskunst.